Dziennikowa Liga Gmin 2014: Tomaszów Maz. trzeci od końca w Łódzkiem

Pod uwagę wzięliśmy dane z GUS za lata 2011-2013. Wynika z nich, że naszemu miastu daleko do Konstantynowa Łódzkiego, Piotrkowa Tryb. czy Skierniewic, które znalazły się na podium.

Najmniej wydajemy na administrację
Przyjrzyjmy się dokładniej wskaźnikom Tomaszowa, których wartość złożyła się na tak słaby wynik końcowy.
W kwestii poziomu bezrobocia za ostatnie trzy lata Tomaszów zajął 15 miejsce, gorzej było w Łęczycy, Ozorkowie (które zajęły dwa ostatnie miejsca w całym rankingu) i Głownie.
W kolejnym wskaźniku od lat Tomaszów przoduje, a jest to wskaźnik dotyczący wydatków na administrację. W przeliczeniu na jednego mieszkańca w Tomaszowie utrzymanie urzędników kosztuje 606 zł, co dało nam drugie miejsce w rankingu. Najdrożej mieszkańców urzędnicy kosztują w samej Łodzi, bo aż 1300 złotych na jednego mieszkańca.
Wskaźnik zadłużenia miasta dał nam w tej kategorii 16 miejsce, a wskaźnik mieszkań oddanych na 100 mieszkańców 13 miejsce w zestawieniu. Przedostatnie miejsce w zestawieniu zajęliśmy pod względem liczby podmiotów gospodarczych REGON na 1 tys. mieszkańców. W tej kategorii najlepsza jest w województwie Rawa Mazowiecki.
Bardzo nisko nasze miasto uplasowało się także pod względem dochodów budżetu miasta na 1 mieszkańca. Tomaszów zajął 15 miejsce z dochodem 4170 zł, podczas gdy najlepsza w tej kategorii Łódź ma dochody w wysokości 8,8 tys. zł na mieszkańca.
Mało dochodów, to też mało inwestycji, pod tym względem Tomaszów znalazł się na 14 miejscu, z inwestycjami wartymi 822 zł na mieszkańca, podczas gdy np. najlepszy w tej kategorii Piotrków ma 2613 zł na mieszkańca.
16 miejsce zajmuje Tomaszów we wskaźniku wydatków na gospodarkę komunalną i ochronę środowiska. 11 miejsca przypada nam, gdy weźmiemy pod uwagę wskaźnik migracji. Poza Konstantynowem Łódzkim wszędzie jest to saldo ujemne, a najgorzej jest pod tym względem w Bełchatowie.
12 miejsce przypadło Tomaszowowi w pozyskiwaniu środków unijnych, w latach 2010-2013 Tomaszów pozyskał na jednego mieszkańca 2350 zł z Unii Europejskiej, podczas gdy np. Konstantynów Łódzki aż 8700 zł.
W sumie wszystkie wskaźniki złożyły się na trzecie od końca, czyli 16 miejsce Tomaszowa w naszej lidze.

Przed nowym prezydentem wyzwanie?
Wyniki dziennikowej ligi mógł skomentować także nowy prezydent Tomaszowa, Marcin Witko, przed którym niemałe wyzwanie, by Tomaszów podnieść z końcówki tabeli na znacznie lepszą pozycję.
- Kilka wskaźników będziemy chcieli wspólnie w najbliższym czasie w Tomaszowie poprawić, chodzi głównie o wskaźnik dochodów do budżetu, ilości podmiotów gospodarczych oraz migracji. Będziemy się starać wspierać powstawanie nowych podmiotów gospodarczych, które dadzą pracę tomaszowianom, poza zmniejszeniem bezrobocia powinno się to przełożyć na wysokość dochodów miasta i obniżyć migrację tomaszowian - komentuje Marcin Witko.
Prezydent zapewnia, że dokładnie przeanalizował wskaźniki i rzeczywiście nie wszystkie miarodajnie pokazują sytuację Tomaszowa.
- Na przykład wskaźnik pozyskanych środków z Unii Europejskiej nie jest miarodajny, ponieważ w Tomaszowie nie obejmuje pieniędzy pozyskanych na kanalizację i modernizację oczyszczalni ścieków, a w innych miastach te pieniądze przechodzą przez budżet miejski. Myślę jednak, że w Tomaszowie przez najbliższe lata ilość pozyskanych środków unijnych ciągle będzie rosła - dodaje nowy prezydent.

Taki jest prawdziwy obraz Tomaszowa?
O wiele ostrzej miejsce Tomaszowa komentuje Marek Kubiak, radny miejski PiS poprzedniej i obecnej kadencji.
- Patrząc na zestawienie wykorzystanie funduszy unijnych przez Tomaszów na tle innych miast jakoś mnie to bardzo nie dziwi i mogę tylko powiedzieć, że wielka szansa rozwoju naszego miasta wymyka nam się z rąk. Prezydent miasta Rafał Zagozdon chwalił się, w swoich materiałach wyborczych, ile to dało się zrobić w ostatnich latach. Ale przecież to normalne zadania własne - inwestycyjne gminy, nic nadzwyczajnego - mówi Marek Kubiak.
Dodaje też, że brakuje nam naprawdę potężnych inwestycji, które mogłyby się odbyć ze wsparciem środków unijnych, ożywić to miasto, ale niestety ich nie ma. - Wrócę też do słów prezydenta Zagozdona, który komentując taki raport za lata 2007-2009 (również bardzo niekorzystny dla naszego miasta), stwierdził, że mamy słabo opłacanych pracowników i nie mają oni odpowiedniej motywacji do pracy. Minęło kilka lat i niestety nic w tej kwestii się nie zmieniło, nadal jesteśmy w ogonie miast patrząc na wykorzystanie pieniędzy unijnych. Wykazane w raporcie wskaźniki pokazują niestety przykry obraz naszego obecnego Tomaszowa - mówi radny.

Zafałszowana rzeczywistość?
Bardzo krytycznie do naszego rankingu odniósł się Jakub Pietkiewicz, który skomentował go w imieniu Rafała Zagozdona, który po ośmiu latach przestał być prezydentem naszego miasta. - Obraz wynikający z Dziennikowej Ligi Gmin jest fałszywy, a sama metodologia rankingu jest błędna. Wskazujemy na to od co najmniej czterech lat - krytykuje Pietkiewicz. - Twórcy zestawienia bezrefleksyjnie bazują na tych samych wskaźnikach GUS, których wartości co prawda nikt nie podważa, ale które nie oddają specyfiki działań podejmowanych przez poszczególne miasta lub przedstawiają jedynie fragmentaryczne oceny opisywanych obszarów.
Jakub Pietkiewicz przede wszystkim przywołuje inwestycje w kanalizację i oczyszczalnię ścieków, które nie przechodzą przez budżet miasta, a przez spółkę ZGWiK.
To znacznie zmniejsza chociażby wskaźnik inwestycji na jednego mieszkańca Tomaszowa oraz pozyskania środków unijnych.
- Kolejnym nierzetelnie zaprezentowanym obszarem w zestawieniu jest zadłużenie miast. Oparcie się jedynie na wskaźniku zadłużenia, od kilku lat nie oddaje prawdziwej sytuacji jednostek samorządu terytorialnego. Znanych jest wiele mechanizmów ukrywania zadłużenia. Najbardziej znanym instrumentem jest chociażby emisja obligacji pozwalająca na niewykazywanie wszystkich obciążeń miasta we wskaźniku zadłużenia. Te mechanizmy, choć łatwe do zidentyfikowania, nie wzięte zostały pod uwagę - komentuje Pietkiewicz. Podważa także wskaźnik mieszkań oddawanych w gminie, bo pod uwagę brane były mieszkania oddawane przez deweloperów, a nie miasto, a tymczasem to mieszkań komunalnych w ostatnich latach w Tomaszowie oddano ok. 200.
Pietkiewicz zaznacza, że stanowisko miasta został skonsultowane z prof. Tadeuszem Markowskim z Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Łódzkiego specjalizującym się w kwestiach zarządzania jednostkami samorządu terytorialnego.

Więcej o Dziennikowej Lidze Gmin:
Po czterech latach wracamy z naszym rankingiem najlepiej zarządzanych gminy w woj. łódzkim.
10. notowanie Dziennikowej Ligi Gmin stanowi podsumowanie minionej kadencji samorządów. To jedyny ranking, który pokazuje jak władze gmin woj. łódzkiego wydawały pieniądze i jak to wpłynęło na jakość życia w naszych małych ojczyznach. Dziennikowa Liga Gmin powstała na podstawie danych GUS, Ministerstwa Rozwoju Regionalnego i Regionalnej Izby Obrachunkowej (wszystkie dane z wyjątkiem zadłużenia przeliczamy na liczbę mieszkańców). W listopadzie władze gmin zostały ocenione przez wyborców i - jak się okazuje - w zdecydowanej wyborcy poparli włodarzy miast, które uplasowały się w czołówce naszego rankingu. Gospodarze gmin, które zajęły ostatnie miejsca w DLG, przepadli - i t o w większości już w I turze.
Żeby lepiej i pełniej podsumować sytuację w gminach, w rankingu użyliśmy danych zbiorczych z lat 2011 - 2013 (danych za rok 2014 oczywiście jeszcze nie ma). W obecnej edycji naszego rankingu dołożyliśmy nową zmienną, która bardzo dobrze oddaje sytuację w gminie. Sprawdziliśmy, gdzie przybyło, a gdzie ubyło mieszkańców w latach 2011 - 2013.
Pełny ranking miejskich samorządów wraz z metodologią liczenia w piątkowym (12 grudnia) głównym wydaniu Dziennika Łódzkiego. W sobotę i poniedziałek kolejne odcinki: gmin miejsko-wiejskich (13 grudnia) i gmin wiejskich (15 grudnia).