Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Gdy panna R. z wdziękiem władała żelaznym rumakiem

Paweł Reising
Cykliści na piotrkowskim cyklodromie, w środku Ignacy Ciszewski
Cykliści na piotrkowskim cyklodromie, w środku Ignacy Ciszewski Fot. Archiwum Pawła Reisinga
W XIX wieku w Piotrkowie było już 60 cyklistów. Kilka słów o tym sporcie w wykonaniu Pawła Reisinga.

Jesienią 1895 roku piotrkowski ,,Tydzień" pisał o pannie R., która ,,wprawnie i z wielkim wdziękiem włada żelaznym rumakiem". W Piotrkowie było wówczas około 60 cyklistów, którzy cieszyli wybudowanym właśnie cyklodromem na tzw. Budkach.

Wszystko zaczęło się znacznie wcześniej. Warszawskie Towarzystwo Cyklistów, pierwsze na ziemiach polskich, powstało wiosną 1886 roku. Jednym z jego członków-korespondentów był piotrkowianin Mikołaj Prokofiew. Dwa miesiące później zasłynęła w Warszawie żona inżyniera z Piotrkowa, która w ubiorze męskim przystąpiła do wyścigu trycyklów. Niestety, przegrała z żoną fabrykanta welocypedów. Ta rywalizacja to pierwszy wyścig kobiecy w dziejach polskiego kolarstwa.

Bicykl stawał się coraz popularniejszy. Latem 1888 roku cykliści pojechali na pierwszą kilkudniową wycieczkę rowerową. Trasa wiodła z Piotrkowa przez Sulejów, Żarnów, Opo-czno, Drzewicę, Nowe Miasto, Grójec do Warszawy. Przejechali 168 wiorst w trzy dni.
W tym samym roku Piotrkowie było zaledwie 5 cyklistów. Byli jednak na tyle energiczni, że doprowadzili do budowy cyklodromu. Powstał na Budkach, blisko centrum miasta, przy linii kolei warszawsko-wiedeńskiej. Na efekty nie trzeba było długo czekać. Wiosną kolejnego roku liczba cyklistów w mieście wzrosła aż do 40!

Jesienią 1895 r. "Tydzień" donosił, że "obecnie umiejących jeździć na rowerze jest co najmniej 60 osób, różnego wieku i różnych społecznych stanowisk". Gazeta wspomina też o pierwszej cyklistce: "Bohaterką tą, dającą przykład innym, jest panna R., która, o ile słyszeliśmy, bardzo wprawnie i z wielkim wdziękiem włada żelaznym rumakiem".
W 1896 roku zarejestrowane zostało Piotrkowskie Towarzystwo Cyklistów z prezesem Karolem Bronikowskim na czele. Miłośników jazdy na dwóch kółkach szybko przybywało.Nie bez znaczenia był również fakt, że bicykle zastępowano bezpieczniejszymi i wygodniejszymi rowerami.

Nie tylko pierwsza wieloetapowa wycieczka, lecz także pierwszy wieloetapowy wyścig wiódł przez Piotrków. 21 maja 1899 roku cykliści wyruszyli z Warszawy, jechali przez Łowicz, Kalisz, Łódź, Piotrków, Kielce, Radom, Lublin, Siedlce... i powrócili do Warszawy. Zawodnikom nie przeszkadzał kurz, błoto, piach, wertepy oraz zacofani chłopi, którzy brali ich za wysłańców piekieł.

Cyklodromy były centrami sportu i kultury, organizowano na nich wyścigi i koncerty. W 1910 roku w Warszawie było 7 cyklodromów. Największy miał 1000 metrów obwodu. Cyklodrom w Piotrkowie należał do średnich, miał 225 metrów, ale cenili go zawodnicy. Rozgrywano tu wiele prestiżowych wyścigów. Ale jego utrzymanie było dość kosztowne, wymagał regularnych napraw.

Do ważnych wydarzeń należało coroczne otwarcie sezonu. W maju 1914 roku cykliści w strojach mundurowych wysłuchali mszy św. w kościele Panien Dominikanek. Po niej na cyklodromie nastąpiło podniesienie flagi. Następnie cykliści pojechali na majówkę do Przygłowa. Po powrocie do miasta urządzono wyścig na cyklodromie na dystansie 10 kilometrów o mistrzostwo klubowe.

Na cyklodrom na Budkach zapraszani byli najsłynniejsi cykliści krajowi i zagraniczni. Dużym prestiżem cieszyły się tradycyjne Wielkie Derby, na które przyjeżdżali zawodnicy nawet z zza granicy. Publiczności umilała czas orkiestra grająca modne melodie. Słynnymi piotrkowskimi cyklistami, którzy zdobywali medale w Warszawie, Kaliszu, Częstochowie, byli Mieczysław Karpiński oraz Ignacy Ciszewski.

od 12 lat
Wideo

Stop agresji drogowej. Film policji ze Starogardu Gdańskiego

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na piotrkowtrybunalski.naszemiasto.pl Nasze Miasto