Bez ściemniania... Ogurkowa czy mizeria z ogurków?

Felieton

Słownik języka polskiego PWN podaje dwa znaczenia słowa „mizeria”. 1. sałatka z surowych ogórków. 2. niski poziom lub zły stan czegoś. Jeżeli chodzi o to drugie znaczenie (nędza i ubóstwo), to z ocenami takiego sezonu odczekajmy cierpliwie,bowiem partie polityczne zapowiedziały w tym roku brak wakacji, ba - wytężoną pracę, a to z racji jesiennych wyborów do krajowego parlamentu.

Może zatem być naprawdę gorąco, a być może jeszcze bardziej, niż pokazywać to będą słupki w termometrach. Oby tylko nie zawrzało powyżej 100° C! Skupmy się zatem na tej pierwszej mizerii, przywołując autorytet kulinarny Lucyny von Bachman - primo voto Staszewska, secundo Ćwierczakiewiczowa - autorki książek kucharskich. Ta kobieta to swego rodzaju trzeci wieszcz narodowy (w spódnicy), jako że nakłady jej poradników przewyższały wydania dzieł Mickiewicza i Słowackiego.

Pani Lucynka radzi nam zgromadzić na kuchennym stole: 1-2 ogórki zielone, łyżkę octu jabłkowego, 2-3 gałązki koperku, 3/4 szklanki gęstej śmietany, 3/4 szklanki jogurtu, sól i pieprz. Dalej kucharka każe obrać ogórki i zetrzeć je na tarce wedle naszych własnych gustów (plastry, słupki, grube oczka). Po posoleniu mamy je odstawić na 10 minut, następnie lekko odsączyć ogórki, dodać pozostałe składniki, wymieszać, wreszcie - doprawić do smaku. Prof. Walery Pisarek - językoznawca: z mojego punktu widzenia zastanawiające jest, skąd w słowie tym wzięło się „o” z kreską.

Przecież niemieckie „gurken”, od którego pochodzi nasz „ogórek” nie ma nic wspólnego ze słowem „górka”, pisanym przez „o” z kreską. W Słowniku Etymologicznym Aleksandra Brücknera językoznawca odnajduje podobną wątpliwość. Przy słowie „ogórek” autor pisze: już od XVI wieku błędnie przez „o”, zamiast przez „u” pisany. W połowie XX wieku toczyły się dyskusje na temat wprowadzenia zmian w ortografii i ciągle wracało to nieszczęsne „o” kreskowane w wyrazie „ogórek” - wyjaśnia W. Pisarek. - To zupełnie nieuzasadniona pisownia. Ale cóż, w praktyce taka się przyjęła.