Historia Zalewu Sulejowskiego w książce Andrzeja Kobalczyka. Spotkanie autorskie w Muzeum w Tomaszowie. ZDJĘCIA, VIDEO

Książkę Andrzeja Kobalczyka „Od Sulejowa po Smardzewice. Opowieść o Zalewie Sulejowskim” wydał Dom Wydawniczy Księży Młyn w Łodzi, który specjalizuje się w tematyce regionalnej. Publikacja upamiętnia, przypadającą 21 grudnia 2023 roku, 50. rocznicę oficjalnego przekazania do użytku Zbiornika Wodnego Sulejów, czyli Zalewu Sulejowskiego, oraz Wodociągu Sulejów-Łódź.

Zobacz zdjęcia!

Podczas spotkania z Andrzejem Kobalczykiem, zorganizowanego w tomaszowskim muzeum, można było na żywo wysłuchać interesujących opowieści autora o kulisach powstawania Zalewu Sulejowskiego, poznać wiele nieznanych wcześniej faktów związanych z jego budową i funkcjonowaniem oraz na miejscu kupić książkę i uzyskać autorską dedykację. Ustawiła się po nią długa kolejka zainteresowanych.

Książkę Andrzeja Kobalczyka „Od Sulejowa po Smardzewice. Opowieść o Zalewie Sulejowskim” można kupić przez Internet, a stacjonarnie w księgarniach w Tomaszowie Mazowieckim i Piotrkowie Trybunalskim, choć są sygnały, że w tomaszowskich książnicach już jej zabrakło i przyjmowane są zamówienia na kolejną dostawę.

Równo 50 lat temu, 21 grudnia 1973 roku, oficjalne przekazano do użytku nowo zbudowany Zalew Sulejowski. Ta okrągła rocznica zainspirowała Andrzeja Kobalczyka - tomaszowskiego dziennikarza i popularyzatora lokalnej historii, do napisania książki. Opowiedział w niej o dziejach zalewu na Pilicy, nazwanego nieformalnie "sulejowskim morzem" i pociągniętego z niego do Łodzi wodociągu, okrzykniętego "wodociągiem życia".

Autor najpierw ujawnia niezwykle bogatą i pełną nieznanych dotąd faktów historię tego odcinka rzeki. A sięga ona ponad tysiąca lat przed naszą erą! Opowiada o zagadkowym czekanie z wczesnośredniowiecznego grodu w Barkowicach, o spławianiu Pilicą królewskiego posągu i bezcennych ksiąg, o niemieckim czołgu "pantera" ponoć tkwiącym pod dnem zalewu koło Zarzęcina, o pilickich flisakach – orylach i o... zmarłej kobiecie przewożonej w trumnie na chłopskiej krypie podczas powodzi.

Obszerna część nowo wydanej książki A. Kobalczyka, utrzymanej w formule opowieści-rzeki, ukazuje przebieg tej wielkiej, wręcz sztandarowej inwestycji PRL. Przedstawia również zmienne, późniejsze losy zalewu i wodociągu. Znaleźć w niej można m.in. wiele informacji o początkowo ambitnych, choć dotąd nieudanych próbach kompleksowego zagospodarowania zalewu dla rekreacji i wypoczynku.

Powstanie zalewu radykalnie zmieniło krajobraz i wpłynęło na życie mieszkańców. Przypominają o tym unikatowe materiały, archiwalne źródła, relacje i wspomnienia uczestników i świadków tej inwestycji oraz wieloletnich bywalców "sulejowskiego morza". Dużym atutem książki jest jej wyjątkowo bogata oprawa ilustracyjna w postaci aż 360 fotografii, rycin i rysunków, z których wiele ma charakter unikatowy.

Dogodne położenie i niepowtarzalne, naturalne walory zalewu sprawiły, że dla mieszkańców całej centralnej Polski stał się on atrakcyjnym miejscem wypoczynku i rekreacji. Kameralne plaże, bliskość lasu, kąpieliska, przystanie dla żaglówek i kultowe lokale rozrywkowe – każdy znalazł tu coś dla siebie. Nie dziwi więc fakt, że zalew szybko zyskał grono wiernych sympatyków, którzy wciąż z sentymentem wspominają tamte czasy.

Dziś Łódź nie używa już wody pitnej z Zalewu. Jednak łodzianie, tomaszowianie, piotrkowianie i inni mieszkańcy centralnej Polski wciąż potrzebują "sulejowskiego morza". W dalszym ciągu wytwarza ono prąd w smardzewickiej hydroelektrowni i zapobiega powodziom. Nadal zalew jest często wybieranym miejscem na urlop, krótkie wypady weekendowe bądź firmowe imprezy integracyjne. Pomimo dokuczliwej plagi cyjanobakterii – sinic oraz wszechobecnej prowizorki wciąż ten akwen przyciąga wielu żeglarzy, motorowodniaków i wędkarzy. Czy nadejdą dla niego lepsze czasy?

Andrzej Kobalczyk to dziennikarz, pisarz, grafik, regionalista, twórca i długoletni dyrektor Skansenu Rzeki Pilicy. Redaktor naczelny „Piotrkowskiego Informatora Kulturalnego”. Współzałożyciel Stowarzyszenia Przyjaciół Pilicy i Nadpilicza, zrzeszającego miłośników tej rzeki i jej dorzecza. Inicjator pięciu akcji wydobywczych opancerzonych pojazdów z dna Pilicy zakończonych sukcesem. Autor książek: „Gawędy znad Modrych Wód”, „Zabytki fabrycznego Tomaszowa”, „Carska Spała”, „Z letnikami nad Pilicę”, "Wojna zatrzymana w Pilicy", „Sekrety Tomaszowa i Spały”, „Sekrety Tomaszowa i Opoczna” oraz najnowszej „Od Sulejowa po Smardzewice. Opowieść o Zalewie Sulejowskim”.