Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Kręcili film z Leninem na piotrkowskim dworcu PKP

Paweł Reising
Lenin na piotrkowskim dworcu podczas nagrywania filmu w 1990 roku
Lenin na piotrkowskim dworcu podczas nagrywania filmu w 1990 roku Fot. Archiwum Pawła Reisinga
Czy są jakieś związki Lenina z trybunalskim grodem? Absolwent ,,Chrobrego" Jakub Hanecki był przyjacielem i współpracownikiem wodza rewolucji.

Ponad 20 lat temu Lenina można było spotkać na... piotrkowskim dworcu, gdzie kręcono zdjęcia do historycznego, radzieckiego serialu.

Ciekawy ślad dotyczący komunistów w dawnym Piotrkowie można znaleźć w gazecie ze stycznia 1913 roku.
Od wielu miesięcy na terenie guberni grasowała banda opryszków, która dokonywała zuchwałych napadów na domy bogatych obywateli. Jednocześnie pozostawiała pisma z pieczątką "Partia Rewolucjonistów-Mścicieli". Trwały zakrojone na szeroką skalę działania mające na celu wykrycie sprawców, ale nie przynosiły one żadnych efektów.

Wreszcie z głębi Rosji nadeszła wiadomość, że w pobliżu Piotrkowa ukrywa się groźny przestępca. Agenci biura kryminalnego Kotowski i Jurczynka szybko zorientowali się, że takie samo nazwisko jak poszukiwany nosi pewien tutejszy obywatel ziemski. Szybko otrzymali nakaz aresztowania i udali się do podejrzanego.

Podczas rewizji znaleziono pieczątkę "Partii Rewolucjonistów-Mścicieli". Gospodarza natychmiast aresztowano. Podczas przesłuchania na komisariacie w Piotrkowie ziemianin stanowczo zaprzeczał, że ma coś wspólnego z napadami. Twierdził, że pieczątka została mu podrzucona podczas rewizji. Ponieważ nie było innych dowodów na przestępczą działalność, postanowiono na jego żądanie przesłuchać piotrkowskich wytwórców pieczątek.

Szybko jeden z nich przypomniał sobie, że właśnie taką pieczątkę zamówił u niego agent Jurczynka. Wobec tego Kotowskiego i Jurczynka aresztowano, a ziemianina zwolniono. ,,Rewolucjonistami" okazali się więc przebrani policjanci.

Idąc tropem piotrkowskich komunistów trafić można na postać Jakuba Haneckiego. Pochodził on z zamożnej rodziny żydowskiej z Warszawy. W Piotrkowie ukończył w 1899 roku gimnazjum, tutaj odbywał też roczną służbę wojskową. Prawdopodobnie jako pierwszy w murach dzisiejszego "Chrobrego" czytał kolegom "Kapitał" Marksa. Następnie wyjechał na studia do Niemiec i Szwajcarii. Wtedy był już aktywnym działaczem Socjaldemokracji Królestwa Polskiego i Litwy. W 1902 r. poznał Feliksa Dzierżyńskiego, a kilka lat później Włodzimierza Iljicza Lenina.

W 1914 roku Hanecki odegrał kluczową rolę w uwolnieniu Lenina z austriackiego więzienia w Nowym Targu. Gdyby nie absolwent piotrkowskiego gimnazjum, prawdopodobnie spędziłby on całą I wojnę światową w celi. Lenin był mu bardzo wdzięczny. Od tego czasu obaj utrzymywali ze sobą kontakt i prowadzili korespondencję.

Gdy w marcu 1917 roku wybuchła w Rosji rewolucja, wtedy właśnie Hanecki przywiózł Leninowi list z informacją, że powinien jak najszybciej przyjechać do Piotrogrodu. Rosji groziła krwawa wojna domowa, w której ludzie przeciwstawiali się wyzyskowi, zacofaniu, podziałom społecznym. Jedynie mający duży autorytet znakomity mówca - Lenin mógł opanować sytuację. On też niósł nadzieję na pozytywne zmiany, o których od dawna marzyła większość Rosjan. ..

Lenin odwdzięczył się sprawdzonemu przyjacielowi wysokimi stanowiskami w Rosji Sowieckiej. Hanecki sprawdził się jako dyplomata i ekonomista. W latach 1935-1937 był dyrektorem Muzeum Rewolucji w Moskwie. Jednak wtedy padł ofiarą stalinowskich prowokacji i jako zdrajca, czyli agent polskiego wywiadu, skazany został na karę śmierci.

W tym samym czasie podobny los spotkał też piotrkowianina Tadeusza Żarskiego.

Lenina na piotrkowskim dworcu można było zobaczyć w czerwcu 1990 roku. Wtedy na peron wjechała dymiąca lokomotywa ciągnąc za sobą kilka wagonów. Z jednego z nich wyszedł właśnie aktor grający rolę Lenina. Reżyser Sergiej Kołosow, znany głównie ze wzruszającego dramatu wojennego pt. "Zapamiętaj imię swoje", mówił, że podobnego jak piotrkowski, zabytkowego dworca nie ma w całym "Sojuzie".

Film, do którego nakręcono ujęcia w Piotrkowie, miał być wielką superprodukcją o dziejach socjaldemokracji rosyjskiej na przełomie XIX i XX wieku. Po zdjęciach w Piotrkowie ekipa planowała wyjechać do Anglii, a następnie do Belgii, Szwajcarii i Niemiec.

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Wskaźnik Bogactwa Narodów, wiemy gdzie jest Polska

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na piotrkowtrybunalski.naszemiasto.pl Nasze Miasto